संस्कार

मंसिरको महिना त्यसै पनि रमाइलो। त्यसमाथि जवानिको रसले भरिएका किशोर किशोरि हरुको जिवनको घडि साटासाट गर्ने महिना । धनमान दम्पतिले पनि घरमा उमेर पुगेर कुनै नयाँ जिवनसाथिको पर्खाइमा धपक्क बलेर बसेकी छोरि मनमायाको बारेमा सोचेर बसिरहेका थिए । पहिले देखि नै आफ्नो छर छिमेकमा निकै नाम, दाम अनि ख्याति कमाएर बसेकाले आफ्नो मुटुको टुक्रा जस्तो छोरि लाई जहाँ भन्यो त्यहि अन्माएर डोलि चढाउन चाहन्थ्ये । छोरि मनमायालाई माग्न धेरै ठाउबाट प्रस्ताव आएका थिए । सकेसम्म आफ्नो संस्कार र मुल्य मान्यता हरुको परिवेशमा हुर्किएको स्वच्छ छबिको ज्वाई हेर्ने चाहना थियो उनमा । नाम कहलिएका देखि उच्च धरानिया र प्रतिष्ठित ब्यक्तिहरु पनि उनको छोरि माग्न नाअएका होइनन तर धनमान दम्पतिले कुनै न कुनै खोट देखाएर फर्काइदिन्थे ।

यसपालि भने त्यस्तो भएन । धनमान सरकारि जागिर गर्ने हुनाले उनैको अफीसमा कतै बाट सरुवा भएर एकजना सुब्बा तहको र शारिरिक बनावट पनि निकै खाइलाग्दो भएको युबक आयो । उनले मनमनै बिचार गरे यो चाहि मेरो छोरिलाई सुहाउने केटा रहेछ । हुन पनि सुब्बा तहका रामनाथ हेर्दा निकै भलादमि असल र ईमान्दार देखिन्थे । आखिर २ महिनाको समय पश्चात दुबै पक्षबाट कुरा मिल्न गयो र माघमा बिबाह हुने तरिकाले तिथि मिथि तोकेर दुबै तर्फबाट बिबाहको लागि आ-अफ्नो तयारिमा दमदार जुटे ।

आज बिबाहको दिन । बेहुला पक्षको घर अलि टाढा भएको हुनाले बिबाहको लागि ठुलै होटेल् बुक गरिएको थियो । सबैतिर रंगि-बिरंगि प्रकासको अवतरण । आगन्तुक हरु पनि त्यहाको रमझम र उल्लासमय वातावरण देखेर छक्क परिरहेका थिए । सबैकुराको प्रबन्ध सकिएपछि होटेलको एउटा तलामा भोजनको कार्यक्रम भैरहेको थियो भने उतापट्टि बेहुलिका संगी साथिहरु मनमायालाई जिस्काउदै बसिरहेका थिए जे होस भोजनस्थलमा भैरहेको गतिबिधिलाई उनिहरुले नियाल्दै जन्तिहरु तर्फका केटाहरुलाई जिस्काउने गर्थे बेला बेलामा । भोजनको कार्यक्रममा सहभागी तरु- तरुनिहरु पनि भिन्न भिन्न किसिमका ब्यक्ति हरु थिए । बिभिन्न प्रकारका मासुका परिकार हरु संगै सफ्ट ड्रीङ्स देखि लिएर हार्ड ड्रीङ्स सहित आधुनिक खानपानको ब्यवस्था थियो त्यहाँ । भोज सुरु भयो सबै आ-आफ्नो गतिबिधिमा प्रस्तुत भै रहे । यता बेहुला बनेर गएका रामनाथलाई भित्र-भित्रै असजिलो महशुस भैरहेको थियो । लोकगीत र भजनको धुनमा रमाउने रामनाथलाई पप र रकको कर्णभेदि आवाज र आखै तिर्मिराउने प्रकासका किरणहरुले असहज बनाइरहेको छ । मनमा सन्तुस्ष्ट नभएपनि त्यो वातावरणमा उसले सम्हालीरहेको छ आफुलाई ।

भोज कै क्रममा एकजना गगल्स धारि युबकले रामनाथको आगाडि बियरले भरिएको गिलास राखिदियो । रामनाथ कालो हुदै भन्यो "हजुर मेरो पिउने बानि छैन"।

हावामा चुरोटको धुवाँ ब्वाङ्ग उडाउडै आइरहेकी अर्कि युबतिले तुम्बा र तिनपानिको गिलास राख्दै अदवका साथ भनि 'यो हजुरको लागि सर' । रामनाथले अस्विकार गर्दै भन्यो "म शुद्द् शाकाहारि हु चल्दैन हजुर परै राख्नुस" ।

फेरि हातमा रक्सीको गिलास समाउदै आएको अर्को ब्यक्तिले चुरोट टक्रयाउदै भन्यो 'हजुर लिनुस' । रामनाथ आबेशमा आएर प्रतिवाद गर्दै भन्यो "मेरो चुरोट पिउने बानि छैन" ।

उता अर्को कोठाबाट बेहुलाको चरित्र र गतिबिधिलाई नियालीरहेकी मनमायाले एक्कासि कालिमाइले झै रणचण्डि भएर अक्समात बेहुलाहरुको भोजनकक्षमा कराउदै प्रबेश गरिन र भन्न थालिन । "ओ सुब्बा साब, यस्तो अदभुत स्वभाव र सत्ययुगको संस्कार लिएर तिमि कुन ग्रहबाट आएको ? केहि पनि नचल्ने कस्तो बानि तिम्रो ? तिमि जस्तो नामर्द संग मेरो बिबाह हुन सक्दैन । ड्याडि यो बिबाह यहि समाप्त गर्नु होस । म यो संग जिवन बिताउन सक्दिन' । आफ्नो हुनै लागेको जिवनसाथिको यस्तो कुरा सुनेर रामनाथको मुख चुक जस्तै कालो र अमिलो भयो । मुखबाट कुनै वाक्य नै फुटेन झट्ट कोठाबाट निस्किदै पछडि हेर्दै नहेरि सरासर बाटो लाग्यो । बिबाहमा सरिक युबायुबतिहरुले खुसि र उमंगका साथ सिट्टि र ताली बजाउदै वरपर नै थर्किने गरि हाँसेर मोज मस्ति गरिरहे ।